Matias Spescha

Igl artist ch’ei oriunds da Trun, ei repetidamein presents leu. Ultra dallas exposiziuns el SPAZI SPESCHA e la sculptura transibla OGNA sesanflan aunc duas autras plastica sin la senda d’art per liung dil Rein ed ina gronda plastica avon la casa communala Trun. Matias Spescha stat en ina retscha cun ils pli impurtonts artists dil Grischun, Alberto Giacometti e Not Vital, e vala sco in impurtont artist svizzer dil temps suenter la Secunda Uiara mundiala. Si’ovra vegn era renconuschida sin camp internaziunal.

Midada alla abstracziun

Suenter sia midada tumpriva dil naturalissem vi ell’abstracziun che Matias Spescha exequescha a Paris, anfla el gia 1959, cuort suenter sia bardigliada el vitg da Bages ella Frontscha dil sid, si’atgna fuorma da s’exprimer Las relaziuns denter Bages e la Svizra daventan el decuors da decennis pli e pli stretgas. Igl interess per siu art crescha en sia patria e semuossa constantamein en in diember creschent d’exposiziuns sco era en fuorma d’ovras d’incarica e lavurs el spazi public. Mo era l’«axa» Bages–Trun cun staziuns intermediaras a Turitg e Cuera daventa per biars giuvens artists dil Grischun, che selaian inspirar da Spescha, da gronda impurtonza.

Dil maletg alla plastica

Entuorn ils onns 1970 realisescha Matias Spescha il pass viers la sculptura, resta denton el medem temps fideivels alla pictura ed alla grafica da stampa. Cun integrar la tiarza dimensiun surpren il spazi per ella pli e pli bia muntada, el daventa in tema central: «Il liug da sia pictura ei la transiziun dil spazi real el suggestiv, il viadi digl exteriur egl interiur. Sia pictura ei in art dalla transcedenza.» (Matthias Frehner en: Matias Spescha, Monografie 2000). Quei svilup viers in’abstracziun che para da daventar pli e pli ascetica, arva al contemplader in spazi en ina nova dimensiun e lai daventar el part dall’«ovra d’art». Quei semuossa specialmein en ovras tardivas sco L.A.C., in’installaziun el Lieu d’Art Contemporain (2001 a Sigean, Frontscha).

Premis destincziuns

1986: Premi dalla Fundaziun pigl art grafic en Svizra 1993: Premi da cultura dil cantun Grischun 1999: Premi da cultura dil cantun Turitg

Cuorta biografia

1925: naschius ils 17 da fenadur a Trun (Surselva) 1941–1951: emprendissadi da cusunz, lavur en fabrica da ponn Trun 1951–1955: pictur da placats pil kino Corso a Turitg 1955–1958: dimora a Paris, Académie de la Grande Chaumière seit 1958: viva e lavura a Bages (departement Aude, Frontscha dil sid). Pendulescha denter Bages e Turitg, sia secunda dimora. 2008: gmorts ils 28 da zercladur a Turitg

Links impurtonts

Endataziun en Wikipedia davart Matias Spescha
Sternstunde Kunst emissiun dalla televisiun Sivzra cun Matias Spescha, cuort avon sia mort 2008 Omagi a Matias Spescha ella Casa digl art a Bages, Frontscha 2009 (documentaziun da film davart l’exposiziun cun commentari engles)
Exposiziun ella claustra da Schöntal sper Basilea 2010/11, curatada da Guido Magnaguagno, ch’ei staus da 2012 – 2015 president dalla Fundaziun OGNA. Avertura dall’OGNA el Kulturplatz, televisiun Svizra 2013.