Casa Carigiet
La reconstrucziun dalla casa paterna dad Alois e Zarli Carigiet, donnegiada tras il barschament
Igl anteriur baghetg signuril digl onn 1769 ch’ei oz sut protecziun da monuments vegn reconstruius en pliras etappas e nezegiaus sco casa da cultura, dedicada als renomai fegls da Trun: il pictur ed illustratur da cudischs d’affons Alois Carigiet (1902–1985) sco era a siu frar, il cabaretist e giugadur Zarli Carigiet (1907–1981).
La ruina vegn dapresent reconstruida dadens ed ei publicamein buca accessibla.
Igl universum Carigiet
L’immobilia sesanfla en dretg da baghegiar dall’Uniun Trun Cultura per 99 onns e quei grazia al gèst d’in generus mezen privat. Ella duei vegnir reconstruida e transformada en ina casa da cultura.
Ils temas da quella nova instituziun culturala vegnan nominai primarmein tras igl «Universum Carigiet» respectiv «Universums Carigiet». Aschia pendulescha il concept programmatic dalla CASA CARIGIET denter in museum che tgira e porscha reminiscenzas e beins culturals ed in liug da viva discussiun sur dil vargau, dil present e dil futur da Trun ed il mund.
Il barschament digl onn 2019
Sin fundament dalla destrucziun totala dallas alzadas sura entras il barschament dil fevrer 2019 e l’aua da stizzar ei ina massiva intervenziun ella substanza originala e historica necessaria.
El senn da «Cletg el discletg» semuossa la schanza da remplazzar las parts destruidas entras ina concepziun moderna ed adequata al niev intent. Quei giug veseivel denter architectura historica e contemporana dat al patratg fundamental dalla nova casa da cultura CASA CARIGIET ina veseivladad directa: Scaffir punt denter il vargau ed igl avegnir.
La Casa Carigiet ord vesta dalla tgira da monuments
La CASA CARIGIET ei tenor l’opiniun dalla tgira da monuments d’ina relevanza cumplexa. Enteifer il maletg dil vitg da Trun gioga ella ina gronda rolla. Quei buca mo egl ensemble cun la baseglia ed ils baghetgs el contuorn, sco per exempel la Cuort Ligia Grischa ch’ei da muntada historica, mobein era tras la posiziun prominenta all’entrada el vest dil vitg. Egl inventari federal dil maletg dil vitg, digns da vegnir protegius en Svizra e da muntada naziunala (ISOS) vegn la Casa Carigiet perquei undrada cun il pli ault predicat da schurmetg. Pigl auter posseda la casa ina aulta relevanza social-historica. 1769 eregida dalla pussonta famiglia Casanova e pli tard daventada casa paterna dils artists Alois e Zarli Carigiet, resplenda ella surprendentamein la historia da diever d’in baghetg signuril baroc. Las mesiras previdas sustegnan quella relevanza e cuntinueschan da scriver historia era suenter il barschament.
L’emprema etappa da construcziun 2023/24
L’emprema impurtonta etappa ha entschiet la stad 2023 ed ei vegnida terminada la fin da fevrer 2024 cun la construziun dil tetg da lenn. Ils 6 da december sballuna il tetg da schurmetg ensemen cun il palancau sut la gronda carga da neiv. Per grond cletg ha ei buca tuccau persunas ed era il donn indirect ei mudests.
Grazia al cranz da betun ed il tetg da lenn ei il baghetg uss schurmegiaus cunter tutt’aura. La ligiadira han ins en consequenza dall’aua stuiu allontanar. Quei procura oz per ina cumparsa nova e speciala.
La secunda etappa naven digl onn 2024
Ella proxima etappa da baghegiar duei la Casa Carigiet puspei daventar accessibla. Ina nova scala all’entrada colligia il plaunterren cul plaunsura ed il tetg. La scala da crap natural dil tschaler tochen al plaunterren resta e vegn restaurada.
Il project preveda da reconstruir las surfatschas historicas sco las preits tablegiadas, ils plauntschius sura da lenn ed ils plauntschius da lenn. La ligiadira che deriva dalla renovaziun digl onn 1975, bein decorada cun picturas dad Alois Carigiet, han ins buca saviu salvar. Ella planisaziun dil project vegn la reconstrucziun dalla fatschada e sia pictura sco segn che procura per identitad dil baghetg risguardada e leusuenter priorisada. La finamira ei da schar reviver la casa paterna dad Alois e Zarli Carigiet en cumplein volumen e cun sia anteriura identitad. La ruina dil baghetg duei vegnir transformada ad in center cultural e danovamein daventar in monument architectonic all’entrada da Trun.
